Slechte voedingsgewoonten
Verschillende redenen, zoals de actuele levensstijl, de zoektocht naar praktische oplossingen, aantrekkelijke prijzen, reclame, het sociaal leven dragen bij tot slechte voedingsgewoonten.
De overconsumptie van suikers en vetten, waardoor het gewicht toeneemt, is een zeer belangrijk element. Men stelt vast dat de meeste Belgen vandaag te veel snelle suikers en te veel vetten opnemen. Daarnaast nemen ze te weinig trage suikers en eiwitten op. De vetten worden gemakkelijker opgestapeld dan suikers. En suikers worden gemakkelijker in energie omgezet. Daarenboven stimuleren de vetten het verlangen om te eten en zijn ze minder verzadigend dan koolhydraten en eiwitten.

Een tekort aan fysieke training

Sport doet niet vermageren, maar helpt de calorieën verbranden en heeft een licht afslankingseffect door het vervangen van de vetweefsel door spieren. Bovendien verbranden gespierde mensen meer calorieën dan personen met hetzelfde gewicht, maar met minder spiermassa.

Externe factoren

Zijn wij ongeljik ten opzichte van de kilo's?

Bepaalde genetische of hormonale factoren beïnvloeden de gewichtstoename. Volgens de specialisten wordt de voorbeschiktheid tot zwaarlijvigheid gedeeltelijk via de genen doorgegeven. Maar de genen mogen u echter niet weerhouden om te vermageren! Eigenlijk zullen deze genen zich vooral laten gelden wanneer de omgeving gunstig is voor gewichtstoename. Het is dus heel goed mogelijk in te gaan tegen erfelijkheid door goede voedingsgewoonten aan te nemen zodat de opname van calorieën onder controle wordt gehouden en door regelmatig aan sport te doen om het energieverbruik op te drijven. Onthoud tenslotte dat zwaarlijvigheid die enkel het gevolg is van genetische factoren zeer uitzonderlijk is…

En het gesclant

Vrouwen hebben jammer genoeg een gevoeliger positie dan mannen ten aanzien van gewichtstoename. Dit vindt zijn oorsprong in de fysiologie en vooral in de voortplantingsfunctie van de vrouw. Zo heeft de vrouw een grotere vetmassa en de man een grotere vetvrije massa. Deze vetvrije massa, waaronder de spiermassa of actieve massa heeft een hoger (van 8 tot 10 maal) energetisch verbruik dan de vetmassa. Dit verklaart dan ook waarom de man een hogere energiebehoefte heeft dan de vrouw. De BMI verhoogt ook met het aantal zwangerschappen.

De leeftijd: hetzelfde gewicht gedurende de volledige levensloop?

Zelfs al wordt het niet als normaal beschouwd zijn leven lang het gewicht van een 18 –jarige te behouden, is het aan te bevelen zo dicht en zo lang mogelijk in de buurt ervan te blijven!
Met de leeftijd verhoogt de vetmassa terwijl de vetvrije massa vermindert, omdat de spiermassa afneemt en de grootte van de organen verkleint. De verhoging van de vetmassa is vooral toe te schrijven aan het talrijker aanwezig zijn van rijpe vetcellen (adipocyten) op volwassen leeftijd, daar deze cellen 3 tot 6 maal meer vet opnemen dan op jonge leeftijd. Het wordt duidelijk dat wij met de jaren meer vet kunnen opslaan. Dit verschijnsel gaat ook gepaard met een vermindering van het energieverbruik via het basaal metabolisme. Het valt ook op dat oudere mensen minder fysieke activiteiten hebben.

Roken of vermageren?
Stoppen met roken heeft de reputatie een gewichtstoename van 2 tot 4 kg met zich mee te brengen. Het is niet onvermijdelijk, maar frequent. Verschillende oorzaken kunnen aan de basis liggen van deze gewichtstoename. Vele studies hebben aangetoond dat de roker een onevenwichtig energiemetabolisme heeft:
-Drink regelmatig tijdens de hele dag: water, (deca) koffie, lichte thee of kruidenthee, soep, groentesap, light dranken,…
-Neem de laatste maaltijd samen met de familie, in een gezellige sfeer en voor 20 uur.
-Blijf op uw hoede voor de tv-hapjes die tijdens elke reclamespot terugkomen.
-Doe (opnieuw) aan sport.
-Voedingsstoffen verbranden kost meer energie aan de roker.
-Nicotine verhoogt ook het energieverbruik van het basaal metabolisme en van de fysieke inspanning. AqEDA ZDFAZ-Nicotine stimuleert de adrenalinesecretie (stresshormoon), die veeleer werkt in het voordeel van het mobiliseren van vet dan van het opslaan ervan.
-De roker heeft een veranderde perceptie van de smaak van voedingsmiddelen, wat een weerslag kan hebben op zijn eetlust.
-De energiebehoefte bij sportbeoefening is bij een roker ook hoger door het slechte ademhalingsvermogen.
-Een roker die stopt met roken krijgt meer honger: hij heeft een betere eetlust en vindt de smaak van de voeding terug.
-Het stoppen met roken brengt spontaan een frustratie mee, die tot snoepen leidt, als compensatie voor het gemiste genot en het ‘tijdverdrijf’ dat roken meebrengt.
-Het risico om in gewicht bij te komen is recht evenredig met het aantal gerookte sigaretten: hoe meer er gerookt werd, hoe groter de gewichtstoename tijdens het stoppen. Deze mensen zien hun eetlust toenemen en hun energieverbruik dalen, wat natuurlijk de gewichtstoename bevordert. Voor de meeste mensen is het moeilijk te stoppen met roken zonder te verzwaren, maar nog moeilijker is het vermageren en tegelijkertijd te stoppen met roken, om de simpele reden dat u op hetzelfde moment twee plezierige zaken de kop indrukt. De negatieve gevolgen van tabak (cardiovasculaire ziekten en kanker) zijn belangrijker dan die van een matig overgewicht. Dus geniet het de voorkeur eerst te stoppen met roken en eventueel wat in gewicht bij te komen, om het wat later terug kwijt te spelen.

Is het behoud van rondingen na een zwangerschap niet te vermijden?

Bijkomen tijdens de zwangerschap is nodig voor de ontwikkeling van de foetus. U doet er dus verkeerd aan tijdens de zwangerschap kost wat kost niet bij te komen. Het is helemaal normaal tussen de 12 en 15 kg te verzwaren. Veel vrouwen ondervinden echter heel wat moeite om nadien de laatste kilo’s weer kwijt te geraken … vooral als ze meer dan 16 kg verzwaard zijn of als de meeste kilo’s er gedurende de eerste 5 maanden van de zwangerschap bijkwamen. Belangrijk is de snelheid waarmee de vrouw tijdens de zwangerschap verzwaart. Wanneer een vrouw verneemt dat ze zwanger is, heeft ze vrij vlug nood aan extra goede voeding om haar baby correct te laten groeien. Bovendien kan de hormonenverandering aanzet geven tot een grotere eetlust. De met zwangerschap vaak gepaard gaande misselijkheid kan de voeding ook helemaal ondersteboven halen: ze heeft bijvoorbeeld een afkeer voor groenten en vlees, maar doet zich tegoed aan macaroni met kaas en hesp of een stokbroodje brie… Zo kan de weegschaal gedurende het eerste semester vaak een niet te verwaarlozen gewichtstoename (meer dan 3 kg) aanduiden, terwijl de foetus gedurende deze periode nog zeer weinig energie nodig heeft.
Indien u wil vermijden dat u na uw zwangerschap teveel kilo’s moet afvallen, zult u uw voeding in het oog moeten houden om vooral niet in excessen te vervallen. U moet dan wel voor twee eten, maar niet tweemaal zoveel!
Een raad om goed op te volgen, zeker als u al voor uw zwangerschap wat rondingen heeft. Nogmaals, een gezonde en evenwichtige voeding zal de sleutel zijn tot succes! Als u plots zin krijgt in een extraatje dan is er niets tegen om meer te eten, zolang u maar voedingsmiddelen kiest met een matige calorieaanbrengst en een goede invloed op uw lichaam. Uw diëtist(e) kan u helpen om een goed aangepast schema te volgen. Verschillende factoren bepalen de snelheid waarmee een vrouw haar overblijvende kilo’s na de bevalling zal verliezen: haar voeding, haar activiteitenniveau en het al dan niet geven van borstvoeding.

Stoppen met sporten = extra kilo's?

Het is niet omdat u stopt met sporten dat u in gewicht zal bijkomen. Maar uw spiermassa zal langzaamaan vervangen worden door vetmassa… waardoor uw uiterlijk enigszins zal veranderen. Als u op dezelfde manier blijft eten als voordien, zal ontegensprekelijk uw vetmassa vermeerderen, aangezien uw energieverbruik vermindert: het begin van een gewichtstoename. Herinner u dat voor een zelfde gewicht een gespierd lichaam meer calorieën zal verbranden dan een lichaam met meer vetmassa. Andere factoren zoals het innemen van medicatie, een neerslachtige periode of een hormonale ontregeling, kunnen een aanzienlijke gewichtstoename veroorzaken. Spreek er over met uw arts die uw behandeling kan aanpassen. Hij zal u misschien de raad geven u tezelfdertijd te laten helpen door een diëtist(e). In functie van de redenen voor uw overgewicht, zal de diëtist(e) u een methode voorschrijven om uw gezond gewicht te herwinnen.